ตามประกาศราชบัณฑิตยสถาน เรื่อง หลักเกณฑ์การถอดอักษรไทยเป็นอักษรโรมันแบบถ่ายเสียง ฉบับวันที่ 11 มกราคม พ.ศ.2542 ได้กำหนดไว้ ดังนี้
หลักเกณฑ์การถอดอักษรไทยเป็นอักษรโรมันนี้ เป็นการถอดโดยวิธีถ่ายทอดเสียง (Transcription) เพื่อให้อ่านคำภาษาไทยที่เขียนด้วยอักษรโรมันให้ได้เสียงใกล้เคียง โดยไม่คำนึงถึงการสะกดการันต์ และวรรณยุกต์ เช่น จันทร์ = chan, พระ = phra, แก้ว = kaeo
ตารางเทียบเสียงพยัญชนะ
 |
พยัญชนะไทย |
อักษรโรมัน |
ตัวอย่าง |
ตัวต้น |
ตัวสะกด |
ก |
k |
k |
กา = ka , นก = nok |
ข ฃ ค ฅ ฆ |
kh๑ |
k |
ขอ = kho , สุข = suk , โค = kho , ยุค = yuk , ฆ้อง = khong , เมฆ = mek |
ง |
ng |
ng |
งาม = ngam , สงฆ์ = song |
จ ฉ ช ฌ |
ch๒ |
t |
จีน = chin , อำนาจ = amnat , ฉิ่ง = ching , ชิน = chin , คช = khot , เฌอ = choe |
ซ ทร(เสียง ซ) ศ ษ ส |
s |
t |
ซา = sa , ก๊าซ = kat , ทราย = sai , ศาล = san , ทศ = thot , รักษา = raksa , กฤษณ์ = krit , สี = si , รส = rot |
ญ |
y |
n |
ญาติ = yat , ชาญ = chan |
ฎ ฑ (เสียง ด) ด |
d |
t |
ฎีกา = dika , กฎ = kot , บัณฑิต = bandit , ษัฑ = sat , ด้าย = dai , เป็ด = pet |
ฏ ต |
t |
t |
ปฏิมา = patima , ปรากฏ = prakot , ตา = ta , จิต = chit |
ฐ ฑ ฒ ถ ท ธ |
th๑ |
t |
ฐาน = than , รัฐ = rat , มณฑล = monthon , เฒ่า = thao , วัฒน์ = wat , ถ่าน = than , นาถ = nat , ทอง = thong , บท = bot , ธง = thong , อาวุธ = awut |
ณ น |
n |
n |
ประณีต = pranit , ปราณ = pran , น้อย = noi , จน = chon |
บ |
b |
p |
ใบ = bai , กาบ = kap |
ป |
p |
p |
ไป = pai , บาป = bap |
ผ พ ภ |
ph๑ |
p |
ผา = pha , พงศ์ = phong , ลัพธ์ = lap , สำเภา = samphao , ลาภ = lap |
ฝ ฟ |
f |
p |
ฝั่ง = fang , ฟ้า = fa , เสิร์ฟ = soep |
ม |
m |
m |
ม้าม = mam |
ย |
y |
- |
ยาย = yai |
ร |
r |
n |
ร้อน = ron , พร = phon |
ล ฬ |
l |
n |
ลาน = lan , ศาล = san , กีฬา = kila , กาฬ = kan |
ว |
w |
- |
วาย = wai |
ห ฮ |
h |
- |
หา = ha , ฮา = ha |
หมายเหตุ ::
๑. ในทางสัทศาสตร์ ใช้ h เป็นตัวสัญลักษณ์เพื่อแสดงลักษณะเสียงธนิต (เสียงที่กลุ่มลมพุ่งตามออกมาในขณะออกเสียง) h ที่ประกอบหลัง k p t จึงเป็นไปตามหลักเกณฑ์ทางสัทศาสตร์ดังนี้ |
|
k แทนเสียง ก เพราะเป็นเสียงสิถิล (เสียงที่ไม่มีกลุ่มลมพุ่งออกมาในขณะออกเสียง) kh จึงแทนเสียง ข ฃ ค ฅ ฆ เพราะเป็นเสียงธนิต
p แทนเสียง ป ซึ่งเป็นเสียงสิถิล ph จึงแทนเสียง ผ พ ภ เพราะเป็นเสียงธนิต ไม่ใช่แทนเสียง ฟ
t แทนเสียง ฏ ต ซึ่งเป็นเสียงสิถิล th จึงแทนเสียง ฐ ฑ ฒ ถ ท ธ เพราะเป็นเสียงธนิต
|
๒. ตามหลักสัทศาสตร์ ควรใช้ c แทนเสียง จ ซึ่งเป็นเสียงสิถิล และ ch แทนเสียง ฉ ช ฌ ซึ่งเป็นเสียงธนิต ดังที่ใช้กันในภาษาบาลี-สันสกฤต เขมร ฮินดี อินโดนีเซีย และภาษาอื่น ๆ อีกหลายภาษแต่ที่มิได้แก้ไขให้เป็นไปตามหลักสัทศาสตร์ เนื่องจากเกรงว่าจะทำให้ไข้วเขวกับการสะกดและออกเสียงตัว c ในภาษาอังกฤษซึ่งคนไทยมักใช้แทนเสียง ค หรือ ซ ตัวอย่างเช่น จน/จิต หากเขียนตามหลักสัทศาสตร์เป็น con/cit ก็อาจจะออกเสียงตัว c เป็นเสียง ค ในคำว่า con และออกเสียง ช ในคำว่า cit ดังนั้นจึงยังคงใช้ ch แทนเสียง จ ตามที่คุ้นเคย เช่น จุฬา = chula , จิตรา = chittra |
ตารางเทียบเสียงสระ
 |
สระ |
อักษรโรมัน |
ตัวอย่าง |
อะ , -ั (อะ ลดลรูป) , รร (มีตัวสะกด) , อา |
a |
ปะ = pa , วัน = wan , สรรพ = sap , มา = ma |
รร (ไม่มีตัวสะกด) |
an |
สรรหา = sanha , สวรรค์ = sawan |
อำ |
am |
รำ = ram |
อิ , อี |
i |
มิ = mi , มีด = mit |
อึ , อื |
ue๑ |
นึก = nuek , หรือ = rue |
อุ , อู |
u |
ลุ = lu , หรู = ru |
เอะ , เ-็ (เอะ ลดรูป) , เอ |
e |
เละ = le , เล็ง = leng , เลน = len |
แอะ , แอ |
ae |
และ = lae , แสง = saeng |
โอะ , - (โอะ ลดรูป) , โอ , เอาะ , ออ |
o |
โละ = lo , ลม = lom , โล้ = lo , เลาะ = lo , ลอม = lom |
เออะ , เ- ิ (เออะ ลดรูป) , เออ |
oe |
เลอะ = loe , เหลิง = loeng , เธอ = thoe |
เอียะ , เอีย |
ia |
เผียะ = phia , เลียน = lian |
เอือะ , เอือ |
uea๒ |
- * , เลือก = lueak |
อัวะ , อัว , - ว- (อัว ลดรูป) |
ua |
ผัวะ = phua , มัว = mua , รวม = ruam |
ใอ , ไอ , อัย , ไอย , อาย |
ai |
ใย = yai , ไล่ = lai , วัย = wai , ไทย = thai , สาย = sai |
เอา , อาว |
ao |
เมา = mao , น้าว = nao |
อุย |
ui |
ลุย = lui |
โอย , ออย |
oi |
โรย = roi , ลอย = loi |
เอย |
oei |
เลย = loei |
เอือย |
ueai |
เลื้อย = lueai |
อวย |
uai |
มวย = muai |
อิว |
io๓ |
ลิ่ว = lio |
เอ็ว , เอว |
eo |
เร็ว = reo , เลว = leo |
แอ็ว , แอว |
aeo |
แผล็ว = phlaeo , แมว = maeo |
เอียว |
iao |
เลี้ยว = liao |
ฤ (เสียง รึ) , ฤา |
rue |
ฤษี , ฤาษี = ruesi |
ฤ (เสียง ริ) |
ri |
ฤทธิ์ = rit |
ฤ (เสียง เรอ) |
roe |
ฤกษ์ = roek |
ฦ , ฦา |
lue |
- * , ฦาสาย = luesai |
หมายเหตุ ::
๑. ตามหลักเดิม อึ อื อุ อู ใช้ u แทนทั้ง ๔ เสียง แต่เพื่อแยกความแตกต่างระหว่างเสียง อึ อื กับ อุ อู จึงใช้ u แทน อุ อู และใช้ ue แทน อึ อื |
๒. ตามหลักเดิม เอือะ เอือ อัวะ อัว ใช้ ua แทนทั้ง ๔ เสียง แต่เพื่อแยกความแตกต่างระหว่างเสียง เอือะ เอือ กับ อัวะ อัว จึงใช้ ua แทน อัวะ อัว และ uea แทน เอือะ เอือ เพราะ เอือะ เอือ เป็นสระประสมซึ่งประกอบด้วยเสียง อึ หรือ อื (ue) กับเสียง อะ หรือ อา (a) |
๓. ตามหลักเดิม อิว ใช้ iu และเอียว ใช้ ieu แต่เนื่องจากหลักเกณฑ์นี้เสียงที่มี ว ลงท้ายและแทนเสียงด้วย o ซึ่งได้แก่ เอา อาว (ao) , เอ็ว เอว (eo) , แอ็ว แอว (aeo) ดังนั้นเพื่อให้เป็นไปในทำนองเดียวกัน อิว ซึ่งเป็นเสียง อิ กับ ว จึงแทนด้วย i + o คือ io ส่วนเสียง เอียว ซึ่งมาจากเสียง เอีย กับ ว จึงแทนด้วย ia + o เป็น iao |
* ไม่มีคำประสมด้วยสระเสียงนี้ในภาษาไทย |
อ้างอิง:
ราชบัณฑิตยสถาน http://www.royin.go.th
Download:
หลักเกณฑ์การถอดอักษรไทยเป็นอักษรโรมันแบบถ่ายเสียง (.pdf)
"ความสำเร็จของชีวิต เป็นอิทธิพลมาจาก 4 ส่วน คือ ดวงชะตา ฮวงจุ้ย คุณธรรม และลิขิตฟ้า"
 |
อ.ปิยปราชญ์ วัจนะประสิทธิ์
โหราจารย์ประจำเว็บไซต์ Thaibabyname.com |
|